Jak dowiecie się z dzisiejszego artykułu (1) wartość zamówienia oraz (2) kwota, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia to dwie zupełnie różne od siebie kwestie. Zrozumienie różnicy pomiędzy nimi jest bardzo ważne i może pomóc Wam zrozumieć sporo mechanizmów rządzących przetargami. Poznacie również historię jednego z wykonawców, który przez ten temat mógł wpaść w nie lada kłopoty.
*****
Artykuł możesz również przesłuchać w moim Podcaście Przetargowym:
*****
Wartość zamówienia
Wartość zamówienia jest to swego rodzaju oszacowanie. Zamawiający przed wszczęciem postępowania wylicza, ile – jego zdaniem – będzie kosztować rzecz (usługa/robota budowlana), którą chce zamówić. Ustawa Prawo zamówień publicznych wprowadza szczegółowe reguły, zgodnie z którymi należy szacować wartość zamówienia.
Prawidłowe oszacowanie wartości zamówienia jest bardzo ważne. Przede wszystkim wartość zamówienia wpływa na to, czy w postępowaniu w ogóle znajdą zastosowanie przepisy ustawy prawo zamówień publicznych (poniżej 130.000 zł ustawy nie stosuje się). A jeżeli znajdą – to czy postępowanie będzie się toczyć powyżej, czy poniżej progów unijnych.
Ma również wpływ na wezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Ustawa wprowadza obowiązek wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień ceny, jeżeli jest ona niższa o 30% od wartości zamówienia (w tym przypadku powiększonej o VAT).
Przykładów, kiedy wartość zamówienia znajdzie zastosowanie jest oczywiście znacznie więcej.
Wartość zamówienia podaje się co do zasady w kwocie netto.
Kwota, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia
Zupełnie inną wartością (chociaż często myloną z wartością zamówienia) jest kwota, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia.
Ta druga wartość, nie stanowi już oszacowania wartości zamówienia, lecz próg kwotowy, na jaki zamawiający może sobie pozwolić.
Najłatwiej wytłumaczyć to na przykładzie.
Wyobraź sobie, że chcesz kupić nowego laptopa. Pierwszą rzeczą, którą robisz, to przeglądanie ofert na stronach internetowych. Zastanawiasz się, jakie parametry powinien mieć Twój wymarzony komputer i ile on może kosztować. Porównujesz ceny w różnych serwisach. Dochodzisz do wniosku, że taki sprzęt będzie kosztował około 3.000 zł. Masz więc wartość szacunkową Twojego zamówienia.
Następnie zaglądasz do budżetu domowego (albo firmowego). Sprawdzasz, ile możesz wydać na ten komputer. Dochodzisz do wniosku, że możesz sobie pozwolić na wydatek rzędu 3.500 zł. To jest Twoja kwota, jaką zamierzasz przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia.
Dokładnie tak samo wygląda to w przetargach.
Zamawiający podaje kwotę, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie najpóźniej przed otwarciem ofert.
Jeżeli finalnie okaże się, że najkorzystniejsza oferta (lub oferta z najniższą ceną) przewyższa tę kwotę, to zamawiający ma prawo unieważnić całe postępowanie przetargowe. Po prostu go na to zamówienie nie stać. Jeżeli jednak dojdzie do wniosku, że może podwyższyć tę kwotę (np. dokonując jakiś przesunięć w budżecie), to ma prawo jeszcze ją podwyższyć.
Ty też możesz przecież zdecydować, że zakup komputera jest dla Ciebie jednak ważniejszy, a na wakacje możesz w tym roku pojechać w Bieszczady zamiast planowanego all inclusive w Grecji.
Wyjaśnienia rażąco niskiej ceny
Jeżeli Twoja firma bierze udział w przetargach, to na pewno spotkałeś się z wezwaniem do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. Zamawiający ma obowiązek wezwać wykonawcę do wyjaśnień ceny między innymi, jeżeli cena oferty jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia (powiększonej o podatek VAT).
To bardzo ważne, żeby zwrócić uwagę, że różnica 30% odnosi się do wartości zamówienia (a nie do kwoty, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia).
Piszę o tym, ponieważ wielu wykonawców nie do końca to rozróżnia.
Historia wykonawcy
Jakiś czas temu zadzwonił do mnie jeden z wykonawców. Upierał się, że zamawiający niesłusznie wezwał go do wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Wartość jego oferty to 1.000.000 zł, a zamawiający podał przed otwarciem ofert kwotę 1.100.000 zł. Uważał więc, że nie musi udzielać wyjaśnień, bo jego cena nie jest niższa o 30%. W taki też sposób odpisał zamawiającemu, nie udzielając żadnych konkretnych wyjaśnień.
Ten wykonawca nie zwrócił jednak uwagi, że przed otwarciem ofert zamawiający podaje kwotę, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie. Podstawą do wezwania do wyjaśnień rażąco niskiej ceny, jest z kolei wartość zamówienia.
Szybko wystąpiłem do zamawiającego o przesłanie protokołu postępowania. W protokole znajdowała się informacja o wartości zamówienia. Po dodaniu do niej podatku VAT okazało się, że wynosi 1.500.000 zł. Oferta wykonawcy była więc niższa o więcej niż 30%.
Na szczęście termin na złożenie wyjaśnień jeszcze nie upłynął.
Wspólnie przygotowaliśmy wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, które zostały zaakceptowane przez zamawiającego. Wykonawca ostatecznie podpisał umowę z zamawiającym.
Gdyby jednak upierał się przy nieudzieleniu wyjaśnień, to jego oferta zastałaby po prostu odrzucona.
Jak mogę Ci pomóc z wyjaśnieniami rażąco niskiej ceny?
1. Bezpłatne materiały
Możesz skorzystać z darmowej wiedzy, którą dzielę się na blogu, a także pobrać darmowego e-booka 5 największych błędów w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny.
2. Wzór wyjaśnień
Możesz kupić w moim sklepie internetowym produkt Wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. Wzór z omówieniem i dzięki niemu samodzielnie przygotować wyjaśnienia. Sklep internetowy, w którym dostępne są również inne produkty dotyczące zamówień publicznych, znajdziesz pod tym >>linkiem.
3. Indywidualna pomoc
Możesz skorzystać z mojej indywidualnej pomocy. W tym celu napisz do mnie (dawid.pantak@legalkp.pl) lub zadzwoń (668 501 984). Stronę internetową prowadzonej przeze mnie kancelarii znajdziesz pod tym >>linkiem.
Mylenie wartości zamówienia i kwoty, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia
Mylenie wartości zamówienia i kwoty, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, to jednak częsta pomyłka. Wynika ona prawdopodobnie z tego, że kwota przeznaczona na sfinansowanie jest podawana przez zamawiającego oficjalnie przed otwarciem ofert i każdy może się z nią zapoznać. Wartość zamówienia wynika natomiast z protokołu postępowania, który nie jest do wszystkich automatycznie wysyłany. Żeby otrzymać protokół, trzeba wcześniej wystąpić z odpowiednim wnioskiem.
Moja Kancelaria prowadząc sprawę zawsze występuje do zamawiającego o komplet dokumentów.
Wielu przedsiębiorców tego nie robi. A to moim zdaniem błąd. Zapoznanie się z protokołem postępowania pozwoli przedsiębiorcy prześledzić cały tok postępowania, a w konsekwencji zwiększyć swoje szanse na wygranie przetargu (szczególnie w sytuacji, gdy oferta przedsiębiorcy jest na drugim miejscu i szuka argumentów, żeby podważyć prowadzącą ofertę).
Podsumowanie – wartość zamówienia a kwota przeznaczona na sfinansowanie
Zawsze zastanawiałem się, jaka powinna być relacja obu tych kwot do siebie. Ustawa nic nie mówi na ten temat. Czasami zdarza się, że zamawiający utożsamiają je ze sobą i podają jedną wartość w obu przypadkach. Ja jednak uważam, że kwota, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia powinna być wyższa od wartości zamówienia.
A już na pewno nie powinna zdarzyć się sytuacja, że to wartość zamówienia jest wyższa. Choć w praktyce – takie sytuacje jednak występują. To tak jakbyś Ty zaczął procedurę zakupu laptopa wiedząc, że będzie kosztował 3.000 zł, a możesz wydać tylko 2.500 zł. Najpierw trzeba wygospodarować dodatkowe 500 zł (a najlepiej jeszcze trochę więcej, na wypadek gdyby nasz szacunek okazał się zbyt optymistyczny).
Mam nadzieję, że czytelnie wyjaśniłem Ci różnicę pomiędzy wartością zamówienia, a kwotą, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. Rozróżnienie to jest bardzo ważne. Obie te wartości pojawiają się w różnych przypadkach i dobrze wiedzieć, kiedy należy odnieść się do jednej wartości, a kiedy do drugiej.
Dawid Pantak
radca prawny
e-mail: dawid.pantak@legalkp.pl
telefon: 668 501 984
*****
Zapisz się na Biuletyn Przetargowy oraz odbierz darmowego e-booka 5 największych błędów w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny.
*****
Mojego podcastu możesz słuchać również na YouTube: