Rażąco niska cena a wadium

Rażąco niska cena a wadium – no właśnie… Zatrzymanie wadium jest jedną z najbardziej przykrych sytuacji, jaka może spotkać wykonawcę startującego w przetargach. Zwłaszcza, że w przypadku postępowań o dużej wartości wadia mogą opiewać na astronomiczne kwoty.

Z kolei przygotowanie prawidłowych wyjaśnień rażąco niskiej ceny wcale nie jest łatwym zadaniem. Wiele ofert jest odrzucanych z powodu nieprawidłowego wyjaśnienia zaoferowanej ceny.

Ale czy nieprawidłowe wyjaśnienia rażąco niskiej ceny są podstawą do zatrzymania wadium?

Sprawdźmy!

*****

Artykułu możesz również posłuchać w moim Podcaście Przetargowym:

*****

Przesłanki zatrzymania wadium

Przesłanki zatrzymania wadium zostały określone w przepisie art. 98 ust. 6 ustawy Prawo zamówień publicznych.

Przepis ten określa trzy przypadki, w których wadium może zostać zatrzymane.

Są to następujące przypadki:

1) wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 107 ust. 2 lub art. 128 ust. 1, z przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył podmiotowych środków dowodowych lub przedmiotowych środków dowodowych potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 57 lub art. 106 ust. 1, oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, innych dokumentów lub oświadczeń lub nie wyraził zgody na poprawienie omyłki, o której mowa w art. 223 ust. 2 pkt 3, co spowodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej;

2) wykonawca, którego oferta została wybrana:

a) odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach określonych w ofercie,

b) nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy;

3) zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy, którego oferta została wybrana.

Warto również podkreślić, że przepis ten ma charakter sankcyjny. W konsekwencji należy go interpretować w sposób ścisły. Nie jest możliwa wykładnia rozszerzająca tego przepisu.

Wśród przesłanek zatrzymania wadium nie ma nic na temat rażąco niskiej ceny.

Rażąco niska cena a wadium

Oznacza to, że zamawiający nie ma prawa zatrzymać wykonawcy wadium z powodu wyjaśnień rażąco niskiej ceny.

Nie ma prawa tego zrobić ani w sytuacji, w której wykonawca złoży nieprawidłowe wyjaśnienia, ani nawet w sytuacji, gdy wykonawca w ogóle nie złoży żadnych wyjaśnień rażąco niskiej ceny.

Przesłanki zatrzymania wadium są bowiem jasno określone i nie ma wśród nich nic na temat wyjaśnień rażąco niskiej ceny.

Co jeżeli zamawiający mimo wszystko zatrzyma wadium?

Jeżeli zamawiający zatrzyma wadium (mimo że nie ma do tego podstaw prawnych), to narusza przepisy.

Wykonawca będzie jednak musiał walczyć o swoje prawa.

W pierwszej kolejności trzeba wystosować do zamawiającego oficjalne wezwanie do zapłaty. Dobrze, żeby w wezwaniu wskazana była szczegółowa podstawa prawna oraz przytoczone orzecznictwo sądów dotyczące podobnych spraw. Trzeba też wyznaczyć zamawiającemu ostateczny nieprzekraczalny termin na zwrot niesłusznie zatrzymanego wadium.

Zdarza się, że po otrzymaniu takiego wezwania zamawiający uświadamiają sobie, że popełnili błąd zatrzymując wadium i dokonują jego zwrotu.

Jeżeli jednak wezwanie nie odniesie skutku i zamawiający nie zmieni swojej decyzji, to wykonawcy pozostanie już tylko skierowanie sprawy do sądu.

Sposób na wycofanie się z przetargu

Na marginesie chciałbym dodać, że wyjaśnienia rażąco niskiej ceny mogą być też dla wykonawcy sposobem na wycofanie się z przetargu bez straty wadium.

Zdarza się, że już po złożeniu oferty wykonawca uświadamia sobie, że zbyt nisko skalkulował cenę. Jeżeli wygra ten przetarg i będzie musiał realizować umowę, to zamiast zysku osiągnie stratę. W takiej sytuacji jest jednak związany złożoną przez siebie ofertą.

Jeżeli zamawiający w terminie związania ofertą będzie chciał zawrzeć umowę z wykonawcą, a wykonawca odmówi, to straci wadium.

Wyjściem dla wykonawcy z tej sytuacji może być oczekiwanie na upływ terminu związania ofertą. Jeżeli postępowanie będzie się przedłużać, to w międzyczasie upłynie termin związania ofertą i w takiej sytuacji wykonawca po prostu go nie przedłuży.

        >>> Sprawdź, ile wynosi termin związania ofertą

Drugim wyjściem z sytuacji są wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. Wykonawca może liczyć na to, że otrzyma wezwanie do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. Jeżeli nie odpowie na to wezwanie lub odpowie w sposób nieprawidłowy, to oferta wykonawcy zostanie odrzucona, ale nie straci wadium.

Jeżeli interesuje Cię ogólnie temat rażąco niskiej ceny, to koniecznie przeczytaj ten artykuł >>Rażąco niska cena

Podsumowanie – rażąco niska cena a wadium

Przesłanki zatrzymania wadium zostały ściśle określone w przepisach. Wśród przesłanek zatrzymania wadium nie ma nic na temat rażąco niskiej ceny. Oznacza to, że zamawiający nie ma prawa zatrzymać wykonawcy wadium z powodu wyjaśnień rażąco niskiej ceny.

Nie ma prawa tego zrobić ani w sytuacji, w której wykonawca złoży nieprawidłowe wyjaśnienia, ani nawet w sytuacji, gdy wykonawca w ogóle nie złoży żadnych wyjaśnień rażąco niskiej ceny.

Jeżeli zamawiający niezgodnie z przepisami zatrzyma wadium, to wykonawca będzie musiał walczyć o swoje prawa. Konieczne może okazać się nawet złożenie pozwu do sądu.

Dawid Pantak
radca prawny
e-mail: dawid.pantak@legalkp.pl
telefon: 668 501 984

*****

Zapisz się na Biuletyn Przetargowy oraz odbierz darmowego e-booka 5 największych błędów w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny.

*****

Mojego podcastu możesz słuchać również na YouTube: