Dzisiaj wracamy do tematu nowelizacji prawa zamówień publicznych. Do tej pory kilka razy sygnalizowałem już, że w najbliższym czasie czeka nas albo uchwalenie nowej ustawy, albo potężna nowelizacja obecnej.

Nowelizacja prawa zamówień publicznych

Dalsze pomysły na nowelizację prawa zamówień publicznych

Nowe progi unijne i kurs euro

Potwierdziło się, że rząd odrzucił pomysł uchwalenia zupełnie nowej ustawy. Uchwalona zostanie nowelizacja – tak żeby dostosować nasze prawo do nowych dyrektyw unijnych.

Dotarłem do projektu tej nowelizacji. Pamiętaj jednak, że jest to tylko projekt. Rozwiązania, które zostaną ostatecznie uchwalone mogą się nieco różnić.

Co rzuca się na pierwszy rzut oka?

Kryteria oceny ofert. Według projektu nowelizacji cena (poza pewnymi wyjątkami) ma stanowić maksymalnie jedynie 40% wagi wszystkich kryteriów. Pozostałe 60% mają stanowić kryteria poza cenowe.

Według mnie jest to kontrowersyjne rozwiązanie. Jeszcze całkiem niedawno zamawiający mogli stosować dowolnie kryteria oceny ofert – w tym mogli swobodnie decydować się na kryterium ceny o wadze 100%. Nowelizacja, która weszła w życie w październiku 2014 r., nakazała zamawiającym, że (też poza pewnymi wyjątkami) cena nie może być jedynym kryterium. Zamawiający, którzy nie chcieli decydować się na kryterium na przykład jakości, w łatwy sposób obchodzili ten przepis. Przykładowo – ustalali kryterium ceny o wadze 95% i drugie kryterium (zupełnie dla nich bez znaczenia, na przykład termin płatności faktur) o wadze 5%. W ten sposób formalnie spełnili wymóg ustawy. Wszyscy wykonawcy deklarowali maksymalny możliwy termin płatności, a w konsekwencji nadal decydowała wyłącznie cena. Możemy przypuszczać, że również po nowelizacji kryteria poza cenowe będą miały charakter fikcyjny – tylko po to, żeby spełnić obowiązek ustawowy.

Drugą ważna zmiana dotyczy usług i robót budowlanych (nie obejmuje dostaw). Zamawiający zostaną zobowiązani, żeby wymagać od wykonawców, żeby ci zatrudniali osoby, które będą realizować zamówienie, na podstawie umowy o pracę. Do tej pory zamawiający mogli nałożyć na wykonawców taki obowiązek, ale nie musieli – leżało to w ich gestii. Jak pokazuje doświadczenie, rzadko korzystali z tej możliwości. Jedynie w 3% przetargów pojawiał się taki wymóg. Zgodnie z nowelizacją, będzie to już obowiązkowe.

Co ciekawe bez zmian pozostały przepisy regulujące odwołanie i postępowanie przed Krajową Izbą Odwoławczą. Oznacza to, że wszystkie informacje na blogu dotyczące tych materii pozostają aktualne.

Jakiś czas temu pisałem na temat planowanej nowelizacji prawa zamówień publicznych. Możecie na ten temat poczytać w tym miejscu:

Nowelizacja prawa zamówień publicznych

Nowe progi unijne i kurs euro

Projekt „małej nowelizacji”

Obowiązek nowelizacji wynika z konieczności implementacji (czyli wdrożenia) dyrektyw Unii Europejskiej do polskiego prawa. Termin na implementację upływa  w dniu 18 kwietnia 2016 r.

Za nami ostatnie posiedzenie Sejmu VII kadencji. Ani Sejm, ani nawet rząd nie pochylili się do tej pory nad problemem nowelizacji. Warto przypomnieć, że brak odpowiednich zmian w terminie grozi Polsce uznaniem, że pieniądze, które otrzymuje  z nowej perspektywy budżetowej, są wydawane niezgodnie z przepisami unijnymi. Może to doprowadzić do wstrzymania finansowania.

Ze względu na to, że czasu pozostało naprawdę niewiele, to nawet jeżeli uda się uchwalić nową ustawę, to najprawdopodobniej nie będzie ona uchwalona dobrze. W związku z tym pojawił się pomysł, żeby w pierwszej kolejności przeprowadzić małą nowelizację. W małej nowelizacji zmieniono by wyłącznie to, co jest wymagane przez Unię Europejską. Jednocześnie pozostałe niewymagane zapisy pozostałyby bez zmian. Pozwoliłoby to Polsce wyrobić się w odpowiednim terminie i w konsekwencji utrzymać finansowanie.

Następnym krokiem byłaby uchwalenie nowej ustawy, tym razem już w sposób przemyślany i staranny.

Na razie więc ciągle nie wiemy, w jaki sposób będzie wyglądać postępowanie przed Krajową Izbą Odwoławczą pod rządami nowej ustawy. Nie wiemy również kiedy ta ustawa może zostać uchwalona.

Obecna ustawa prawo zamówień publicznych została uchwalona w 2004 r. Od tego czasu była bardzo często nowelizowana. Jest to jedna z najczęściej zmienianych ustaw w polskim porządku prawnym. Często zmiany wprowadzane przez kolejne nowelizacje wprowadzały zupełne nowe rozwiązania. Można powiedzieć, że ustawa w kształcie z 2004 roku i obecna ustawa to dwa zupełnie inne akty prawne.

Co więcej, w niedługim czasie możemy spodziewać się, że zostanie uchwalona nowa ustawa, która całkowicie zastąpi obecną. Obowiązek zmiany wynika z prawa Unii Europejskiej. Polska ma czas na implementację unijnej dyrektywy do kwietnia 2016 roku. Czasu pozostało więc niewiele.

Patrząc jednak na obecny kalendarz wyborczy nie ma żadnych szans, żeby nasi parlamentarzyści uchwalili nową ustawę jeszcze w tej kadencji. Zadaniem tym będzie się musiał zająć więc Sejm dopiero po wyborach. Oznacza to, że będzie miał bardzo mało czasu na solidne opracowanie tematu. Niewdrożenie nowych rozwiązań na czas grozi Polsce karami finansowymi.

Piszę o tym między innymi dlatego, że w nowej ustawie przewidziane są nowe rozwiązania. Także kwestia odwołania do KIO ma ulec pewnym modyfikacjom w stosunku do obecnych zasad. Musisz pamiętać, że to, o czym będę pisał teraz na blogu dotyczy aktualnego stanu prawnego.

Przykład:

W obecnym stanie prawnym (na dzień 23 września 2015 r.) w przypadku zamówień poniżej progów unijnych odwołanie można wnieść jedynie w czterech dokładnie wymienionych przypadkach. Oznacza to, że miedzy innymi w postępowaniu poniżej progów nie jest możliwe wniesienie odwołania dotyczącego opisu przedmiotu zamówienia publicznego. We wstępnym projekcie nowej ustawy taka możliwość została przewidziana.

Dalsze pomysły na nowelizację prawa zamówień publicznych

Nowe progi unijne i kurs euro